W dniu 28 czerwca 2012 r. w ramach Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy (SPPW) podpisane zostało porozumienie nr 2/P/SPPW/KIK/68 w sprawie realizacji Projektu „Profilaktyczny program w zakresie przeciwdziałania uzależnieniu od alkoholu, tytoniu i innych środków psychoaktywnych” pomiędzy Biurem do Spraw Zagranicznych Programów Pomocy w Ochronie Zdrowia, pełniącym funkcję Instytucji Pośredniczącej, a Głównym Inspektoratem Sanitarnym – Instytucją Realizującą.
Projekt będzie realizowany jest w partnerstwie 4 instytucji: Instytutu Medycyny Wsi im. Witolda Chodźki w Lublinie, Instytutu Medycyny Pracy im. Prof. J. Nofera w Łodzi, Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Krajowego Biura do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii. Program będzie miał zasięg ogólnopolski.
Głównym celem projektu jest ograniczenie używania tytoniu, alkoholu i innych substancji psychoaktywnych.
Jedną z głównych grup docelowych Projektu stanowią osoby aktywne zawodowo. Wśród metod dotarcia do nich w ramach Projektu kluczową rolę odgrywa przeprowadzenie w zakładach pracy z terenu całego kraju programów edukacyjnych. Mają one na celu dostarczenie personelowi tych firm niezbędnej wiedzy oraz wykreowanie motywacji do ograniczania bądź eliminowania konsumpcji substancji psychoaktywnych, a tym samym upowszechnienie działań korzystnych dla stanu ich zdrowia. Zakłady pracy, które zaangażują się w realizację takich programów zyskają równocześnie bardziej świadomy odpowiedzialności za zdrowie personel, ograniczą niekorzystne dla swojego funkcjonowania konsekwencje picia alkoholu, palenia tytoniu, czy nadużywania leków przez pracowników oraz zdobędą niezbędne doświadczenia w zakresie planowania, wdrażania i oceny programów edukacyjno-interwencyjnych.
Odpowiedzialne za realizację w ramach Projektu działań adresowanych do aktywnych zawodowo jest Krajowe Centrum Promocji Zdrowia w Miejscu Pracy Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi im. prof. J. Nofera. Przedsięwzięciem tym kieruje dr Elżbieta Korzeniowska.
Realizacja tego elementu Projektu obejmuje okres od lipca 2012 do grudnia 2014 r.
W realizację projektu włączyło się 224 firm zatrudniających łącznie 69 099 pracowników, które reprezentują różne profile działalności: służba zdrowia, produkcja, przemysł ciężki, więziennictwo, administracja publiczna, przetwórstwo. Około 60% stanowią firmy zatrudniające od 101-500 pracowników, około 30% zatrudniające od 21-100 pracowników i około 6% firmy duże, zatrudniające powyżej 1001 pracowników. We współpracy z firmami KCPZwMP pomaga 12 liderów regionalnych.
Cały projekt zakrojony jest na szeroką skalę i oprócz współpracy z firmami dodatkowo w ramach Projektu realizowane będą następujące działania:
- Szkolenia dla kadry medycznej.
- Programy edukacyjne w zakładach pracy i w szkołach ponadgimnazjalnych.
- Kampania społeczna.
- Badania ankietowe kobiet w ciąży.
- Platforma internetowa – System Elektronicznego Monitorowania i Promocji Zdrowia.
Komponenty całego Projektu:
I. Szkolenia:
- 10 dla 1000 lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej, pediatrów, ginekologów, neonantologów i medycyny pracy oraz położnych, w zakresie działań profilaktycznych,
- 17 dla koordynatorów wojewódzkich i powiatowych ze stacji sanitarno-epidemiologicznych, w zakresie działań edukacyjno-informacyjnych,
- 49 dla nauczycieli realizujących program edukacyjny w szkołach ponadgimnazjalnych.
II. Realizacja działań edukacyjnych skierowanych do grupy docelowej:
- program edukacyjny w wybranych zakładach pracy,
- program edukacyjny w szkołach ponadgimnazjalnych,
- działania edukacyjno-interwencyjne podejmowane przez lekarzy oraz pielęgniarki i położne, skierowane do pacjentek w ciąży.
III. Ogólnopolska kampania społeczna – działania edukacyjne skierowane do populacji kobiet w wieku prokreacyjnym:
- konferencja prasowa inaugurująca i podsumowująca kampanię społeczną,
- konferencja naukowa,
- kampania społeczna – organizacja eventów na poziomie krajowym, regionalnym i lokalnym,
- kampania prozdrowotna w mediach.
IV. Ogólnopolskie badania mające na celu określenie zachowań zdrowotnych kobiet w ciąży:
- monitorowanie zachowań zdrowotnych kobiet w ciąży przez lekarzy ginekologów,
- ewaluacyjne badania ankietowe na oddziałach ginekologiczno-położniczych, przeprowadzone przez pracowników Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
V. Platforma internetowa – system elektronicznego monitorowania i promocji zdrowia (sempz):
- Info-SEMPZ – główna strona projektu – działania informacyjne (internetowa kampania medialna) skierowane do odbiorców wszystkich działań oraz partnerów w projekcie,
- Learn-SEMPZ - platforma e-learningowa – szkolenia kadr medycznych, pracowników Państwowej Inspekcji Sanitarnej i nauczycieli szkół ponadgimnazjalnych (młodzież w wieku 14-19 lat), ok. 6600 kont e-learningowych,
- Edu-SEMPZ – platforma edukacyjna – działania edukacyjne skierowane do wszystkich grup docelowych (nieograniczona liczba odbiorców).
Więcej informacji na temat projektu znajduje się na stronie:
- Krajowego Centrum Promocji Zdrowia w Miejscu Pracy – www.promocjazdrowiawpracy.pl
- Głównego Inspektoratu Sanitarnego oraz na stronie – www.zdrowiewciazy.pl
Opracowanie: Elżbieta Korzeniowska, Krzysztof Puchalski